Çevre ve Åžehircilik Bakanlığı’na ahÅŸap malzemenin yapıda kullanımına yönelik mevzuat düzenlemesi için önerilerimiz;
DoÄŸal, ekolojik, estetik ve yenilenebilir; insana, doÄŸaya ve ekonomiye katkısı büyük olan ahÅŸap malzeme inÅŸaat sektöründe önemli bir yere sahiptir. Dünyada ve Türkiye’de her geçen gün yaygınlaÅŸan ahÅŸap yapılar ise gerekli standart ve kanunlara tabi tutulmalıdır.
Ä°nÅŸaat sektöründe her türlü ahÅŸap malzemenin, kontrol, üretim, satış, satın alma ve montajı ile ilgili yetkili kiÅŸi Orman Endüstri Mühendisleridir. AhÅŸap malzeme ile ilgili herhangi bir bilgi ve yetkinliÄŸe sahip olmayan mimar ve mühendislik mensupları sektörel sorunlara sebep olabilmektedirler. Gerekli teknik bilgi ve altyapıya sahip olan Orman Endüstri Mühendisleri yasal düzenleme ve mevzuatlarda yer almalıdır.
Ä°lave olarak öneriler:
· 5531 sayılı kanuna dayanarak vs eklenebilir,
· TS 647, ahÅŸap yapı yapım kuralları diye bi standar var ama 1960-1970’li yıllara ait. Eurocode gibi ve uluslararası standartlara uygun ÅŸekilde güncellenmelidir,
· Mevcut TS EN 1995 Eurocode standartlarına ülkemizdeki aÄŸaçların kabiliyetleri ile eklemeler yapılabilir.
· Yönetmelik içinde diÄŸer muadil yönetmeliklerde olduÄŸu gibi yapısal ahÅŸap uygulama ruhsatlandırma denetim kontrol ve muayeneleri Orman Endüstri Mühendisi tarafından yapılır. Ä°lgili bakanlık buna karar verebilir. Tüm teknik mevzuatlar bu bakanlıkta toplanabilir,
· AhÅŸap yapıda kullanılacak ürünün sürdürülebilirliÄŸi açısından PEFC veya FSC gibi koÅŸullar aranmalı ve OGM vb. resmi kurumlarca takip ve denetim ÅŸartı getirilmelidir,
· Sürdürülebilir orman yönetimi ve son ürün zinciri ahÅŸap yapı yönetmeliÄŸine girebilir.
Meslektaşımız Selim Yılmaz’a katkıları için teÅŸekkür ederiz.
OREMDER Yönetim Kurulu
ORMAN ÜRÜNLERÄ°NÄ°N DAHA VERÄ°MLÄ° VE KATMA DEÄžERÄ°NÄ°N YÜKSELTÄ°LEREK KULLANIMINI
SAĞLAMAK ve İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNE KARŞI ENERJİ VERİMLİ KARBON DEPOSU AHŞAP YAPILARIN YAYGINLAŞTIRILMASI AMACINA MATUF OLARAK;
AHÅžAP YAPILAR VE AHÅžAP YAPI MALZEMELERÄ° ÜRETÄ°M VE TEDARÄ°K MEVZUAT ALTYAPISININ
OLUÅžTURULMASI; (ÖNERÄ° PAKETÄ°)
1- AHÅžAP YAPILARIN TASARIM, HESAP VE YAPIM ESASLARINA DAÄ°R YÖNETMELÄ°K
HAZIRLANMASI, (Örnek: ÇELÄ°K YAPILARIN TASARIM, HESAP VE YAPIM ESASLARINA DAÄ°R
YÖNETMELÄ°K)
Ä°lgili Kurum: ÇEVRE VE ÅžEHÄ°RCÄ°LÄ°K BAKANLIÄžI, ÇÅžB MESLEKÄ° HÄ°ZMETLER GEN. MD.
Destekçi Kurumlar: STK lar UAB-TORÄ°D, OGM ve Üniversiteler(Ä°nÅŸaat Müh. Ve Mimarlık Fakülteleri) Not
1: Yapılacak Yönetmelik Yangın ve AhÅŸap Koruma modüllerini de ihtiva etmelidir.
Not 2: TSE Standardı olarak “TS 647 AhÅŸap yapıların hesap ve yapım kuralları” baÅŸlıklı bir
standart var fakat bu çok eski(40 Yıl 1979) ve sadece keresteden yapıları tarif etmektedir. Günümüz Mühendislik
Yapısal AhÅŸap Malzemeleri ile yapılan yapıları içermemektedir. (Lamine AhÅŸap, GLULAM, CLT, LVL vs.)( Bu tür
standartlar geliÅŸen teknoloji ve araÅŸtırma sonuçlarına göre sürekli yenilenmesi gerekiyor)
2- STANDART AHÅžAP YAPILARIN YAPIM ESASLARI VE Ä°NÅžA REHBERLERÄ°NÄ°N HAZIRLANMASI,
(Örnek: Çelik yapılar… YönetmeliÄŸi UYGULAMA KLAVUZU ve Kanada ahÅŸap yapı yapım rehberi
https://chbanl.ca/wp-content/uploads/CMHC-Canadian-Wood-Frame-House-
Construction.pdf )
Ä°lgili Kurum: ÇEVRE VE ÅžEHÄ°RCÄ°LÄ°K BAKANLIÄžI, ÇÅžB MESLEKÄ° HÄ°ZMETLER GEN. MD.
Destekçi Kurumlar: STK lar UAB-TORÄ°D ve Üniversiteler(Ä°nÅŸaat Müh. Ve Mimarlık Fakülteleri)
3- AHÅžAP YAPILARIN Ä°MAR UYGULAMALARI Ä°LGÄ°LÄ° MEVZUAT Ä°LE Ä°LÄ°ÅžKÄ°LENDÄ°RÄ°LEREK YAPIM VE
UYGULANMASININ DÄ°ÄžER SÄ°STEMLERLE BÄ°RLÄ°KTE EŞİT ÅžARTLARDA SAÄžLANMASI Ä°ÇÄ°N GEREKLÄ°
MEVZUAT DÜZENLEMELERÄ°,
Ä°lgili Kurum: ÇEVRE VE ÅžEHÄ°RCÄ°LÄ°K BAKANLIÄžI, ÇÅžB MESLEKÄ° HÄ°ZMETLER GEN. MD., BELEDÄ°YELER, TOKÄ°
Destekçi Kurumlar: Belediyeler, TOKÄ°, Yapı Denetim ve Uygulama kuruluÅŸları, Mimarlık ve Åžehir plancıları
4- AHÅžAP YAPILAR Ä°ÇÄ°N YAPI RUHSATI VE KULLANIM RUHSATI MÜRACATLARINDA Ä°ZLENMESÄ°
GEREKEN YOL VE YÖNTEMLERÄ°N YENÄ°DEN BELÄ°RLENEREK Ä°LGÄ°LÄ° KAMU KURUM VE
KURULUŞLARI İLE KAMUOYUNA DUYURULMASI VE BİLİNİRLİĞİNİN ARTIRILMASI,
Ä°lgili Kurum: ÇEVRE VE ÅžEHÄ°RCÄ°LÄ°K BAKANLIÄžI, ÇÅžB MESLEKÄ° HÄ°ZMETLER GEN. MD., BELEDÄ°YELER Destekçi
Kurumlar: Belediyeler, Yapı Denetim ve Uygulama kuruluşları,
5- MEVCUT AHÅžAP YAPI MEVZUATININ Ä°NCELENMESÄ°, MEVCUT DEPREM YÖNETMELİĞİ VE YAPI
YÖNETMELÄ°KLERÄ°NDEKÄ° AHÅžAP YAPI BÖLÜMLERÄ°NÄ°N TARANMASI VE KURULACAK BÄ°R
UZMAN BÄ°LÄ°M Ä°NSANLARI KOMÄ°TESÄ°NCE DENETLENEREK GEREKÄ°YORSA YENÄ°LENMESÄ° VE
REVÄ°ZE EDÄ°LMESÄ°, EKSÄ°KLERÄ°N GÄ°DERÄ°LMESÄ°
Ä°lgili Kurum: ÇEVRE VE ÅžEHÄ°RCÄ°LÄ°K BAKANLIÄžI, AFAD
Destekçi Kurumlar: STK lar UAB-TORÄ°D ve Üniversiteler(Ä°nÅŸaat Müh. Ve Mimarlık Fakülteleri)
6- KAMU VE ÖZEL SEKTÖR ALIM VE YAPIM Ä°HALELERÄ°NDE KULLANILACAK AHÅžAP YAPI VE
MALZEME ÅžARTNAMELERÄ°NÄ°N VE POZLARININ MEVCUT OLANLARIN YENÄ°DEN GÖZDEN
GEÇÄ°RÄ°LMESÄ°, EKSÄ°K OLANLARIN HAZIRLANARAK ÇEVRE VE ÅžEHÄ°RCÄ°LÄ°K BAKANLIÄžI YÜKSEK
FEN KURULUNCA YAYINLANMASININ SAÄžLANMASI, (ÇÅžB Ä°nÅŸaat pozlarına CLT, Glulam, vs modern
Ahşap Yapı malzemelerinin ve uygulamalarının dahil edilmesi)
Ä°lgili Kurum: ÇEVRE VE ÅžEHÄ°RCÄ°LÄ°K BAKANLIÄžI, YÜKSEK FEN KURULU
Destekçi Kurumlar: STK lar UAB-TORÄ°D
Not 1: AhÅŸap Çatı yönetmeliÄŸi hazırlanması (mevcut standart ve yönetmelikler gözden geçirilerek).
Not 2: Kamu ve Özel Sektör alım ve yapım ihalelerinde malzeme standartlarının mutlaka belirtilmesi mecburiyeti
getirilmeli. Standardı olmayan malzemeler için ilgili akredite kurumdan uygunluk belgesi alınması.
7- KAMU YAPILARINDA AHÅžAP YAPI UYGULAMALARININ ÖNÜNÜ AÇACAK DÜZENLEMELERÄ°N
YAPILMASI, (Okullar, Yurt binaları, Yaşlı bakım evleri, spor salonları, vs kamu hizmet binaları)
Ä°lgili Kurum: ÇEVRE VE ÅžEHÄ°RCÄ°LÄ°K BAKANLIÄžI, YAPI Ä°ÅžLERÄ° GEN. MÜDÜRLÜÄžÜ, TOKÄ°, BELEDÄ°YELER Destekçi
Kurumlar: BELEDÄ°YELER, TOKÄ°, STK lar UAB-TORÄ°D , OGM
8- TS EN 1995 (EUROCODE 5) AHÅžAP YAPILAR STANDARTLARINA TÜRKÄ°YE ULUSAL EK VE
REHBERLERÄ°NÄ°N HAZIRLANMASI,
Ä°lgili Kurum: SANAYÄ° VE TEKNOLOJÄ° BAKANLIÄžI, TSE, ÇEVRE VE ÅžEHÄ°RCÄ°LÄ°K BAKANLIÄžI
Destekçi Kurumlar: STK lar UAB-TORÄ°D ve Üniversiteler(Ä°nÅŸaat Müh. ve Mimarlık Fakülteleri)
9- AHÅžAP VE SAÄ°R YAPILARDA KULLANILACAK YAPISAL AHÅžAP MALZEME ÜRETÄ°M
STANDARTLARININ UYGULAMA ESASLARI Ä°LE ÜRETÄ°M DENETÄ°M YOL VE YÖNTEMLERÄ°NÄ°N
BELÄ°RLENMESÄ° VE UYGULANMASINA DAÄ°R “TEKNÄ°K DÜZENLEMELERÄ°N” HAZIRLANMASI,
(4703 Ürünlere Ä°liÅŸkin Teknik Mevzuatın Hazırlanması ve Uygulanmasına Dair Kanun ve 2001/3529
sayılı ÜRÜNLERÄ°N PÄ°YASA GÖZETÄ°MÄ° VE DENETÄ°MÄ°NE DAÄ°R YÖNETMELÄ°K kapsamında)
Ä°lgili Kurum: TÄ°CARET BAKANLIÄžI Ürün GüvenliÄŸi ve Denetimi Gen. Müd., SANAYÄ° VE TEKNOLOJÄ° BAKANLIÄžI TSE
Destekçi Kurumlar: STK lar UAB-TORÄ°D, OGM , OMO ve Üniversiteler(Orman Endüstri Müh. Ve Ä°nÅŸaat Müh.
Fakülteleri)
10- MEVCUT AHÅžAP YAPI VE YAPI MALZEMELERÄ° STANDARTLARININ Ä°NCELENMESÄ°,
GEREKENLERÄ°N TERCÜME EDÄ°LMESÄ°, MEVCUTLARDAKÄ° TERCÜME VE TERMÄ°NOLOJÄ° HATA VE
EKSÄ°KLERÄ°NÄ°N GÄ°DERÄ°LMESÄ°,
Ä°lgili Kurum: SANAYÄ° VE TEKNOLOJÄ° BAKANLIÄžI, TSE,
Destekçi Kurumlar: STK lar UAB-TORÄ°D, OGM ve Üniversiteler(Orm. End. Müh., Ä°nÅŸaat Müh. ve Mimarlık Fakülteleri)
11- YERLÄ° AÄžAÇ TÜRLERÄ°NÄ°N YAPISAL MUKAVEMET SINIFLARININ BELÄ°RLENEREK ULUSAL VE
ULUSLARARASI STANDARTLARDA(TS EN 1912) YER ALMASININ SAÄžLANMASI,
(Bu çalışma Orman Genel MüdürlüÄŸü önderliÄŸinde yürütülmektedir.)
Ä°lgili Kurum: TARIM VE ORMAN BAKANLIÄžI ORMAN GENEL MÜDÜRLÜÄžÜ, SANAYÄ° VE TEKNOLOJÄ° BAKANLIÄžI-TSE
Destekçi Kurumlar: STK lar UAB-TORÄ°D ve Üniversiteler(Orm. End. Müh., ve Ä°nÅŸaat Müh. Fakülteleri)
12- AHÅžAP YAPI MALZEMELERÄ°NÄ°N ÜRETÄ°LECEĞİ HAMMADDE OLAN AÄžAÇ TÜRLERÄ°NÄ°N
BELÄ°RLENEREK SÜRDÜRÜLEBÄ°LÄ°R OLARAK YETÄ°ÅžTÄ°RÄ°LMESÄ° Ä°LE BUNLARIN TOMRUKLARININ
ÖLÇÜ VE STANDARTLARININ Ä°NCELENEREK GEREKLÄ° DÜZENLEMELERÄ°N YAPILMASI,
HAMMADDE VERİMLİLİĞİNİN SAĞLANMASI AMACIYLA KULLANIM ALANLARININ
DENETLENMESÄ° VE BU YÖNDE DÄ°SLÄ°PLÄ°NE EDÄ°CÄ° TEDBÄ°RLERÄ°N ALINMASI VE MEVZUATININ
BELÄ°RLENMESÄ°. (Özel aÄŸaçlandırma, plantasyon, Hammadde üretim tekniklerinin
geliÅŸtirilmesi, uygun standartların oluÅŸturulması, amaç dışı kullanımları önleyici mevzuatın ve
tedbirlerin geliÅŸtirilmesi vs)
Ä°lgili Kurum: TARIM VE ORMAN BAKANLIÄžI ORMAN GENEL MÜDÜRLÜÄžÜ, SANAYÄ° VE TEKNOLOJÄ° BAKANLIÄžI
SANAYÄ° VE VERÄ°MLÄ°LÄ°K GEN. MÜDÜRLÜÄžÜ
Destekçi Kurumlar: STK lar UAB-TORÄ°D ve Üniversiteler(Orman ve Orman Endüstri Müh. Fakülteleri)
Celalettin Akça / 16.03.2020 UAB-TORÄ°D